'Inside Llewyn Davis' (2013)

Arrakasta eta porrotari buruz

‘Inside Llewyn Davis’ Coen anaien azken pelikula da. Istorioa 60ko hamarkadako New Yorken girotuta dago, Greenwich Villagen zehazki, garai hartako bohemia eta artearen jaiolekua. Istorioaren protagonista Llewyn Davis (Oscar Isaac) da, arrakasta lortu nahi duen folk musikari gaztea. Hori bai, bidean ez dago bere burua ala bere identitatea “saltzeko” prest.

Llewyn galtzaile bat da, ez da oso atsegina, bakartia da… Diru gutxi, etxerik ez, nahiko grisa da bere bizitza. Bere taldekidearen heriotza ez du gainditu oraindik. Folka “berpiztear” zegoen garai hartan, lehen pausuak berriz ematen hasi zen. Noski, bidean gutxi izan ziren arrakasta lortu zuten horiek. Eta pelikulak ideia hori argi uzten du, musikari trebe eta ona izateak ez dizu arrakasta ziurtatzen.

Abeslariak Bud Grossman (F. Murray Abraham) musika handikiaren aurrean audizio bat egiteko aukera izango du, audizio horretan ‘Queen Jane’ abestia abestuko du bere talentua erakusteko. Iraganean oinarritutako istorio triste eta malenkoniatsu bat kontatzen duen abesti bat. Eszena sinple bat, non Oscar Isaacen zuzeneko ahotsa nahikoa den.

Pelikularen protagonistak ez du berak hartutako erabakiek izan ditzaketen ondorioetan pentsatzen. Inguruan dituen horiek era batean ala bestean “zaurituko” ditu Llewynek. Ez da gehiegi konprometitzen. Ez ditu arazorik nahi. Arrakasta bilatzen du, musika da bere bizitza, ez du beste ofiziorik nahi. Sofa batetik bestera, lagunen karitateari esker bizirauten du.

Izan ere, arrakasta lortzea ez da batere erraza, eta batzuetan porrota onartzea da aukera bakarra, amets amerikarra existitzen ez dela onartzea. Llewyn Davis bere odisea propioa biziko du, berea ez den katu bat izango da bere bidai-laguna. Protagonistak hartzen dituen erabakiak okerrak izan ohi dira, egozentriko zamarra da. Katuak zentsua emango dio bere bidaiari.

Llewynek ez du etorkizunean asko pentsatzen, ahal duen bezala bizirauten du eta esan bezala, ia beti bere onurari begira hartzen ditu erabakiak. Bere odisean, bere bidaian, soilik aurrera begiratuko du, aukera eta konpromiso pertsonal asko atzean utziz.

Bi izan dira gehien gustatu zaizkidan elementuak: bata protagonista, tristea, malenkoniatsua, nekatuta, berekoia eta egozentrikoa. Pertsonaia gris bat. Zentsu horretan argazki lan bikaina aipatu beharra dago. Eta hori da gustatu zaidan bigarren gauza, argazki lana. Pelikulan kolore ilunak eta grisak nabarmenak dira, pertsonaiaren izaerarekin eta egoerarekin bat eginez. Kolore puntu bakarra, katuak gaineratzen du.

‘Inside Llewyn Davis’ gehiegikeriarik gabeko pelikula da, drama umore beltzarekin nahasten dute Coen anaiek. Erreferentzia kulturalak topa ditzakegu, eta amaiera aldera asko gustatu zaidan erreferentzia musikal bat. Eragozpenen bat jartzearren, pelikularen egitura zirkularrak ustekabean harrapatu nau, eta pelikulatik atera nau pixka bat. Baina beno, istorioa, orokorrean, txunditu nau.

Coen anaien azken lanek nahiko hots utzi zidaten (ez naiz anaien jarraitzaile sutsua), baina kasu honetan ez da hala izan. ‘Inside Llewyn Davis’ asko gustatu zait. Esan bezala, argazki lan bikaina, soinu banda paregabea eta Oscar Isaac aktorearen lan oso osona (baita bigarren mailako aktoreen lana ere). Gitarra bat, katu bat eta errepidea. Zure tokia aurkitzeko bidai baten hasiera, zure etxera bueltatzeko odisea bat.