'The night of the hunter' (1955)

Maitasuna eta gorrotoaren arteko gatazka

 ‘The night of the hunter’ Charles Laughton aktoreak zuzendu zuen pelikula bakarra dugu. Pelikulak ez zuen arrakasta handirik lortu estreinatu zutenean, hori dela eta, Charles Laughtonek zuzendaritza zinematografikoa alde batera uztea erabaki zuen.

Ben Harperrek banku bat lapurtu du eta bi pertsona hil ditu. 10.000 dolar hartu ditu guztira. Polizia segika du, hori dela eta, urkara kondenatuko dutela aurreikusita, semeen bila joango da. Harperrek lapurtutako dirua emango die semeei, euren etorkizuna oparoagoa izateko. Hala ere, oparotasuna baino, arazoak izango dituzte.

Kartzelan, Harry  Powellekin (Robert Mitchum) partekatzen du gela. Gau batean, erdi lo zegoela, bere familiari utzitako diruaren inguruan hitz egiten du. Powell, dirua eskuratzeko ideiaz erakarrita ezin hobeki dakien plana antolatzen hasten da. Behin aske dagoenean, Harperren alarguna maitemintzen saiatuko da horren ondasunekin geratzeko. Ehiza hasten da.

Maitasuna eta gorrotoa. Harry Powellek eskuetan tatuatuta daramatza bi hitz horiek. Powellek aditzera ematen duen bezala, talka egingo duten bi kontzeptu dira, etengabe borrokan daudenak, garaile bat suertatu arte.

Robert Mitchumek egindako lana ikaragarria da, erlijioaren interpretazio propio bat egiten duen predikatzailearen papera betetzen du (galdetzen diotenean, ez baitu zehazten). Bi aurpegi dituen gizona: batetik biktimak liluratzen dituen aurpegi on eta atsegina; bestetik, bere benetako izaeraren isla dena, bere alde ilun, kalkulatzaile, iruzurti eta hotza. Dirua lortzeko edozer egiteko prest dagoen gizona. Ezin maltzurrago eta gorrotagarriago den gizona.

Ehizaren ideia hori Charles Laughtonek era bikainean erakusten du. Adibidez, behin umeek bere aita “berriaren” intentzioaren berri dutenean, ihes egitea erabakitzen dute, beti bere aitari egindako promesa mantenduz. Umeak ehiztari-harrapari-predikatzailearen objektiboa dira orain: armiarma sarean harrapatutako euliak baino ez dira (aurreko planoa erakusten duen bezala). Ihesaldiaren eszena gustuko dut, gutxirekin asko esaten duen horietakoa, eta pixka bat hipnotikoa dena. 

  

Aipatzea merezi duen beste elementuetako bat argiztapena da. ‘The night of the hunter’ pelikularen argiztapenak espresionismoa ekartzen du gogora: itzalak, zuri eta beltzak, monokromia… Alde batetik maitasuna eta gorrotoaren ideiak bereizten laguntzen ditu, ongia eta gaizkia, argia eta itzala… Bestetik, Harry Powellek figura mehatxagarriagoa egiten du.

Bitxia da ‘The night of the hunter’ pelikulak duen planteamendua, ipuin beldurgarri bat balitz bezala kontatzen digutelako. Umeak dira pelikularen beste protagonistak, eta indar handiena erakusten dutena une gogorrenetan. Umeek Rachel (Lillian Gish) andrearen laguntza jasoko dute. Azken hitza emakumearena izango da. Harry Powell gorrotoa eta gaizkiaren isla bada; Rachel ontasuna eta maitasunaren isla izango da.

Lehenago esan dudan bezala, ‘The Night of the Hunter’ pelikulak ez zuen arrakasta handirik izan estreinatu zutenean, baina hori bai, gaur egun klasiko bat bihurtu dela ezin daiteke ukatu. Zuzendaritza, argiztapena, Robert Mitchumen lana… Ona eta gomendagarria.