'Carnage' (2011) - Helduak, umeak baino txarrago

Hasierako kredituak igaro bitartean plano finko bat erakusten digu Roman Polanskik. Zuhaitzen enborrek “eszenatoki” baten mugak zehazten dituzte. Plano horretan, bi zuhaitzen artean, umeen gurasoen arteko eztabaida piztuko duen ekintza gertatuko da, gizakiak arrazoitzeko duen gaitasun eza erakutsiko duen eztabaida. Plano ona.

‘Carnage’ pelikula bi arrazoiengatik interesgarria iruditu zait da: bata, espazio bakar batengatik apustu egiteagatik; bestea, duen iraupen laburragatik (79 minutu). Semeen arteko borroka baten ondorioz, umeen gurasoak gertatutakoaren inguruan modu zibilizatu batean hitz egiteko biltzen dira. Hasieran egoera maitekorra, lagunartekoa… eta faltsua da. Laster txakurrak zaunka hasiko dira eta pixkanaka bakoitzaren “fatxada” erortzen hasiko da, pertsonai bakoitzaren benetako izaera agerian utzita. Batetik erdi-mailako familia bat dugu (Foster eta C.Reilly), beste aldetik, erdi-altu mailako bat (Waltz eta Winslet). Biktimaren eta erasotzaileen gurasoak, hurrenez hurren.

Bi pertsonek ez dute eztabaidatzen batek nahi ez badu, kasu honetan lau pertsonek. Protagonisten arteko itxurazko maitekortasuna berehala desagertuko da: inor ez dago amore emateko prest, ezta ezezagun batzuek euren duintasuna zalantzan jartzea jasateko prest. Guratsuak, faltsuak, harroputzak… Pertsona zibilizatuak direla diote, zentzudun eta etikoak, baina oker daude. Pelikulak aurrera egin ahala, helduak umeak baino txarragoak direla erakusten digu Polanskik, euren helburu bakarra gatazkan arrazoia duen bakarra izatea baita. Pelikulan ikusten ditugun “helduak”, euren jostailuak (liburuak, mugikorrak, koloniak…) apurtzen dizkietenean negar egiten hasten dira. Lezioak eman nahi dituzten lau indibiduo dira, baina horiek dira bat jaso behar dutenak. Eztabaidaren bidez, erreprimituta eta lotuta bizi diren pertsonak direla ikusiko dugu: proiektu bat aurrera eramateko kapaz ez direnak, euren amarengandik banatzeko gai ez direnak, edo euren lanen menpe bizi direnak.

Borroka ez da bi biren kontra. Borroka lau protagonisten artekoa da, indibiduala. Bakoitza euren interesen arabera mugituko da mugatutako espazio horretan. Horregatik, Kate Winslet eta Jodie Foster batera senarren kontra egiten ikus ditzakegu. Elementu guztiek gauza argi bat uzten dute: norbanakoarentzat balio duen egi bakarra, norberak defendatzen duen hori da. Harroputz eta burugogorrak dira guztiak.

‘Carnage’ Yasmina Rezak idatzitako eta izenburu berbera duen antzezlanaren moldaketa da. Testu bizkorra, maltzurtasun eta sarkasmoz betetakoa. Egongelan dauden elementuak ongi erabiltzen ditu Polanskik, istorio teatral bat ahalik eta zinematografikoen egiten saiatu da zuzendaria.

Plano desberdinek pertsonaiak eszena barruan enkoadratzen eta banatzen dituzte, landuak daude. Hori bai, pelikula ikusi bitartean plano gehiegi eta motzegiak zirela iruditu zaizkit, eta, agian, noizbait planoaren iraupena luzeagoa izatea ekintzarentzat eta aktoreen lana hobeto baloratzeari begira mesedegarriak izango zirela pentsatu dut. Baina beno, nire arazoa da hori. Orokorrean, eta esan bezala, iraupena alde batera utzita, forman, planoak onak, zenbaitetan bikainak eta esanahiez betetakoak dira. 

Ateak, koadroak, hormak, altzariak… elementu ugari dira pertsonaiak banatzen dituztenak. Lau heldu hauek arrazoirik gabeko animaliak bailiran bezala jokatzen dute batzuetan, moralik gabeko indibidual direla erakutsiz. “Oihan” hori islatzeko elementu naturalak ikusten ditugu egongelan, adibidez, tulipanak eta landareak, eta etxe osoan zehar dagoen desordena.

 Badago etengabe errepikatzen den beste elementu sinboliko bat: ispilua. Pertsonaien bikoiztasuna eta faltsukeria islatzeko objektu paregabea. Hasieran ikusten duguna ilusio bat besterik ez da, laster desagertuko dena, bakoitzak gordeta duen haserreari bidea uzteko.

Pelikulan aktore talde oso ona ikusten dugu. Iraupen eskasa du, baina hasiera apur bat geldoa iruditu zait. Senar-emazteen arteko tentsioa eta erritmoa handitzen doa “amaierarik gabeko” klimaxera heldu arte. Orokorrean, pelikulak ez nau txunditu, interesgarria iruditu zait. Zerbait falta zaio istorioari, indar apur bat agian, ez dakit.

'Carnage'-n azpitituluak euskaraz aurki ditzakezu hemen: Azpitituluak.com - Carnage (2011)